Türkiye ve Suudi Arabistan ortasındaki alakalar güçlenmeye devam ediyor.
ABD, Kanada, İngiltere, Portekiz, İsveç ve Suudi Arabistan’dan 7 danışmanın yer aldığı Suudi Arabistan Ulusal Özelleştirme ve Kamu Özel Sektör İş Birliği Merkezi İstişare Heyetinde (The National Center for Privatization and PPP Advisory Board – NCP) yer alan KÖİ Yönetim Kurulu Lideri Eyüp Vural Aydın, Suudi Arabistan’da Vizyon 2030 Planı kapsamında gerçekleştirilecek projelere danışmanlık ederek ülkenin yatırım planındaki projeler için yatırımcılara tavsiyelerde bulunacak.
“ARABİSTAN YARIMADASI’NIN İNCİSİ OLMAK İSTİYORUZ”
Aydın, “Suudi Arabistan’ın Vizyon 2030 projesi 500 milyar dolar ile 1 trilyon dolar ortası yatırım potansiyeli barındırıyor. Suudi Arabistan bu yatırım ile aslında her alanda topyekun bir dönüşüm geçiriyor. Bu ekonomik planı yalnızca Neom üzere ikonik projelerden ibaret olarak düşünmemek lazım. Ülke, sıhhat, eğitim, turizm, lokal idareler, dış ticaret üzere her alanda bir dönüşüm geçiriyor. Suudi Arabistan, sıhhat, hava yolları, turizm üzere alanlarda merkez olmak yani bir nevi Arabistan Yarımadası’nın incisi olmak istiyor.” dedi.
“MİLYARCA LİRALIK İŞLER ALIYORLAR”
Vizyon 2030 projesi kapsamında “İkonik kamu projeleri”, “Temel kamu gereksinimleri için gerçekleştirilecek projeler” ve “Altyapı gereksinimleri için gerçekleştirilecek projeler” olmak üzere temelde 3 ayakta yatırım gereksinimi bulunduğuna değinen Aydın, kelamlarını şöyle sürdürdü:
Peki 500 milyar ila 1 trilyon dolar ortasındaki bu kadar yatırımı kim yapacak? Burada iki sorun karşımıza çıkıyor. Birincisi finansman, ikincisi projeyi gerçekleştirecek taraf. Doğal olarak Amerikalı, Kanadalı, Avrupalı milletlerarası şirketler buradan milyarlarca dolarlık işler alıyor. Bu şirketler aldıkları işleri vaktinde tamamlamak istiyorlar ki yeni işler alabilsinler. Bu işleri çok uygun yapabilen şirketlere muhtaçlıkları var. Bizim Türk şirketlerinin bu alanda fevkalade bir boşluğu doldurduğunu düşünüyorum. KÖİ projelerinde önemli tecrübeliyiz. İstanbul Havalimanı, Avrasya Tüneli, Çanakkale ve Yavuz Sultan Selim köprüleri ve Kuzey Marmara Otoyolu, çok kıymetli küresel referanslar.
“TÜRK ŞİRKETLERİMİZE DİYORUZ Kİ SUUDİ ARABİSTAN PAZARINA GELİN”
1 milyar dolarlık bir işin alınabilmesi için 200 milyon dolar en az öz sermaye koyulması gerektiğinin altını çizen Aydın, Türk şirketinin 200 milyon doları koyacak gücü olmasa dahi 1 milyar dolarlık inşaatı bitirme gücü olduğunu kaydetti.
Türk firmalara seslenen Aydın, “O yüzden bu manada bizim şirketlerimiz için dayanılmaz bir alan var. Biz bu fırsatı gördüğümüz için Türk şirketlerimize diyoruz ki Suudi Arabistan pazarına gelin, pazarı bir görün, kamuyla tanışın, buradaki ihalelere başvurun. Tek başınıza başvuramıyorsanız milletlerarası şirketlerle iştirakler yapın.” tabirlerini kullandı.
SUUDİ BAKANLIKLAR TÜRK ŞİRKETLERİNE SUNUM GERÇEKLEŞTİRECEK
Tüm bu projelere Türk şirketlerinin iştirakini sağlamak maksadıyla onları yarın Riyad’a götüreceklerini aktaran Aydın, “NCP ile özel toplantılar yapıyoruz. NCP bize Suudi Arabistan’ın Yatırım Bakanlığı, Çevre, Su ve Tarım Bakanlığı, Ulaştırma Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığından üst seviye yetkililer ile toplantı imkanı sağlayacak. Bakanlıkların üst seviye yetkilileri, bizim şirketlerimize bu dört alanda gerçekleştirilecek projeleri net bir biçimde anlatacaklar ve şirketlerimizle karşılıklı değerlendirmeler ve ikili görüşmeler yapacaklar.” dedi.
“Riyad Bank”, “AlJazira Bank”, “Saudi National Bank” ve “ANB Bank” bankalarıyla da Türk şirketlerini görüştüreceklerini belirten Aydın, tıpkı vakitte birinci kere ülkede iş almış Kanada, Amerika ve İngiltere menşeli global şirketlerle ileride Türk şirketleriyle doğacak iştiraklerin tabanını oluşturmak ismine ikili görüşmeler ve fikir alışverişinin yapılacak tertipler düzenleyeceklerini anlattı.
Aydın, Türk şirketleri için bölgede 300 milyar dolarlık yatırım potansiyeli olduğuna dikkati çekerek kelamlarını şöyle tamamladı:
Bizim Türkiye’deki şirketlerimize Suudi Arabistan’da 2030’a kadar net olarak 300 milyar dolarlık iş var. Burada stadyumlar, kış oyunları, toplu konutlar yapılacak. Yani çivisinden tutun iş makinesine kadar satılacak birçok iş var burada. Yalnızca inşaat kesiminde değil, hizmet kesiminde de Türk şirketlerimiz için burada çok büyük potansiyel var. Bizim de ülke olarak yabancı paraya gereksinimimiz var ve dünyanın birçok şirketinin pastadan hisse almaya çalıştığı bu projelerden Türk şirketlerinin iş alması hayati değer taşıyor.
VİZYON 2030 PLANI
Suudi hükümeti tarafından 25 Nisan 2016’da duyurulan Vizyon 2030 Planı, “Neom” üzere mega kent projelerinden altyapı çalışmalarına, Suudi Arabistan’da gerçekleşecek Dünya Kupası ve 2029 Asya Kış Oyunları üzere global etkinliklerden doğan projelerin üretiminden sıhhat, eğitim ve kamu hizmetlerinin inşasına kadar büyük çalışmaları içeriyor.
500 milyar ila 1 trilyon dolarlık yatırımla gerçekleştirilecek ekonomik kalkınma planıyla Suudi Arabistan’da, toplumsal, kültürel ve ekonomik olarak büyük bir dönüşüm sağlanması ve jeopolitik olarak bölgenin bir cazibe merkezi haline getirilmesi hedefleniyor.
2018’de kurulan Suudi Arabistan Ulusal Özelleştirme ve Kamu Özel Sektör İş Birliği Araştırma Merkezi ise mahallî ve memleketler arası özel bölüm potansiyelini Suudi Arabistan’a çekerek kamu altyapısını, hizmetlerini geliştirmek ve sürdürülebilir kalkınmaya katkı sağlamak emeliyle faaliyetlerini sürdürüyor.
