1919’da istiklal mücadelesinin başladığı dönemde, Samsun Mavnacılar Loncası, İstanbul’dan Anadolu’ya gizlice mühimmat taşıyan isimsiz kahramanlar arasında yer aldı. Bu fedakâr girişimleri nedeniyle, 11 Şubat 1924’te Türkiye Büyük Millet Meclisi kararıyla loncaya İstiklal Madalyası verilmesi kararlaştırıldı. Arşiv belgelerine göre madalya ve beratı 14 Nisan 1924’te Başbakanlık tarafından Milli Savunma Bakanlığı’na gönderildi. Ancak bu madalya, bilinmeyen bir nedenle Samsun’a hiç teslim edilmedi.
Arşiv belgelerine göre, söz konusu madalya ve beratlar 14 Nisan 1924 tarihinde Başbakanlık tarafından Milli Savunma Bakanlığı’na gönderildi. Ancak Samsun’a bu madalyaların fiziki olarak ulaştığına dair herhangi bir resmi belge ya da kayıt bulunamadı. Bu durum üzerine Samsun Valiliği, konuyu yeniden gündeme getirerek, ilgili bilgi ve belgelerle birlikte İstiklal Madalyası’nın Samsun’a resmen teslim edilmesini talep etti.
TBMM Şeref Holünde düzenlenen törene, Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Samsun Valisi Orhan Tavlı, Samsun milletvekilleri, Samsun Büyükşehir Belediye Başkanı Halit Doğan, gaziler ve şehit yakınları katıldı. Törende konuşan Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, “Türk milleti 19 Mayıs’ta bütün umutların tükenmeye başladığı bir dönemde asil milletimizin cesareti ve asaletiyle, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde tarih sahnesinde bir kez daha şaha kalmıştır. Samsun’da yakılan bağımsızlık meşalemiz çok kısa sürede ülkemizin dört bir yanına umut ve direniş olmuştur. Milletimizin topyekün cesaret ve fedakarlığıyla yürütülen Milli Mücadelemiz askeri ve diplomatik başarısına müteakip Cumhuriyetimizin kuruluşu ile taçlanmıştır” diye konuştu.
Bakanı Güler’in ardından konuşmasını gerçekleştiren TBMM Başkanı Kurtulmuş, “Özellikle geçmiş bir hakkın teslimiyle ilgili yaptığımız bu törenin, bizler için ne kadar fevkalade değerli anlamlı ve duygulu bir tören olduğunun altını çizmek isterim. Samsun bizim kurtuluş mücadelemizin sembol şehirlerinden birisi, istiklal ateşinin yakıldığı en önemli merkezlerden birisi. 1924 yılında o dönem Meclisimizin Başkanı olan Gazi Mustafa Kemal tarafından tevdi edilen bu Berat’ın 101 yıl sonra bugün verilecek olması bizim için de fevkalade önemli. Bu berat vesilesiyle Kurtuluş Mücadelemizin kahramanlarını ve bu mücadeleye Samsun’dan destek veren başta Mavnacılar Loncası olmak üzere isimlerini bildiğimiz ve bilmediğimiz nice kahramanlarımızı saygıyla ve rahmetle anıyoruz. Bizim milletimizin tarihin hiçbir sayfasında, hiçbir safhasında durduğu, duraksadığı, geri adım attığı ve hedefinden vazgeçtiği görülmemiştir. Dolayısıyla tam bir asır önceki şartları düşünün. Bugün burada konuşmak kolay. Bu imkanlar içerisinde geçmişi değerlendirmek kolay” dedi.
Konuşmaların ardından Samsun Valisi Orhan Tavlı’ya, TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş ve Milli Savunma Bakanı Güler tarafından İstiklal Madalyası ve Beratı takdim edildi.
İHA
